27 February, 2009

Saysay ng Sining

Saksi ang mga pangalan ng martir noong Martial Law na nakaukit sa malapad na itim na marmol. Saksi ang mga magkakalayong bituin at watak-watak na mga ulap sa langit. Saksi ang mga tuyong dahon sa lupa. Saksi ang mga malalaking ugat ng mga puno sa Bantayog ng mga Bayani sa QC.


Saksi maging kami, kaming mga nagtungo sa launching ng libro ukol sa kalagayan ng mga katutubo at ang pinaka-bagong album ng Dap-ayan ti Kultura iti Kordilyera (DKK), ang Chiwasi- sa napakayamang kultura ng Kordilyera.


Nang mapakinggan ko ang kanilang Salidumay nang minsang bumisita ako sa bahay ng isang kaibigan, agad akong naging tagahanga ng DKK. Nang personal ko silang marinig kanina at makita kung paano nila nililikha ang isang musika na tila nanggagaling sa kagubatan-- hindi ko napigilan ang aking sariling makisali sa pagsayaw.


Tiyak, hindi lang ang malambing na tinig nila ang dahilan kung bakit maging dito sa kalunsuran ay maraming parang idinuduyan sa paghanga. Makapangyarihan ang mensahe ng kanilang mga awitin. Hindi na lang sibat at mga kagamitang pandigma ang ginagamit ng Kordilyera-- maging ang musika at sining ay mahusay nilang napagsisilbi para sa laban ng kanilang lupain at kultura.


Sa kasalukuyan, pangunahing suliranin ng mga kapatid nating katutubo ay ang pagmimina. Sinisira nito ang kagubatan na kanilang tahanan. Nialalason nito di lang ang lupa, tubig at hangin-maging ang kanilang tradisyon ay unti-unting pinapatay.


Mula sa usapin ng kalikasan, kultura, patrimonya patungong isyu ng pampulitikang pamamaslang at pagdukot sa tulad ni James Balao ay tumugon at patuloy na tumutugon ang mga awitin ng DKK.


Ang awit, tulad ng iba pang porma ng sining ay di lang nilikha o nililikha upang parangalan at hangaan. Ang sining ay instrumento ng pakikipaglaban. Ang siningay kalasag ng bansa at mamamayan.




No comments: